بقایای موفقترین تمدن‌ها در شهر بابیلوس کشف شده است؛ یکی از قدیمی‌ترین شهرهای فینیقیه که از عصر نوسنگی تاکنون پیوسته مسکونی بوده و با تاریخ هزاران ساله منطقه مدیترانه گره خورده است.
بابیلوس از مدعیان اصلی قدیمی‌ترین شهرهای مسکونی دنیا بوده که برپایه آنچه در تاریخ فینیقیه آمده، به دستور «خدای الدورادو» ساخته شده است و به آن شهر عصر طلایی می‌گویند.
اگرچه قدمت اصلی و تاریخ آغاز زندگی در این شهر، در میان برگ‌های تاریخ گم شده است، اما محققان بر این باورند که بابیلوس حداقل به 7 هزار سال پیش تعلق دارد؛ قدمتی که باور اسکان امروزی آن را غیرممکن جلوه می‌کند.
این منطقه هزاران سال نام Gubla را به خود داشت که پس از سال 1200 میلادی، به علت اهمیت تجارت پاپیروس در این شهر مهم بازرگانی یونانی‌ها بابیلوس را، برای آن برگزیدند.
امروزه بابیلوس در سواحل شمال بیروت، مرکزی مهم و شلوغ است، اما بقایای قرون وسطی و جنگ‌های صلیبی همچنان یادآور گذشته بوده و حفاری‌های بسیار، آن را به مهمترین منطقه باستان‌شناسی دنیا تبدیل کرده است.
تاریخچه بابیلوس
حدود 7 هزار سال پیش، گروه کوچکی از ماهیگیران عهد نوسنگی در کنار سواحل بیروت ساکن شدند که هنوز کلبه‌های تک اتاقه‌ای با کف‌های سنگی و بسیاری از وسایل و اسلحه‌های متعلق به آن دوره در منطقه به چشم می‌خورد.
در سال‌های 3 تا 4 هزار پیش از میلاد، یعنی در دوره مس، زندگی مردم بابیلوس همچون گذشته ادامه داشت، تا اینکه شیوه‌های جدیدی در نحوه خاکسپاری مردگان ابداع شد به این ترتیب که ابتدا اجساد را به همراه اشیا و دارایی‌هایشان درون کوزه‌هایی سفالی قرار داده، سپس دفن می‌کردند.
این منطقه در اوایل عصر برنز، یعنی در هزاره سوم پیش از میلاد، به یکی از مهمترین مراکز کشتی‌های چوبی در شرق مدیترانه تبدیل شد و از آنجا که فراعنه و پادشاهی وسیع آنها برای ساخت کشتی و مقبره‌ها و مراسم معنوی خود به چوب صنوبر و انواع دیگر الوار نیاز بسیار داشتند، ارتباطات وسیع و بسیار نزدیکی، با این شهر برقرار کرد.
در ازای آن نیز پاپیروس، طلا، طناب، کتان و سنگ رخام به بابیلوس می‌فرستاد و این روند قرن‌ها ادامه داشت تا اینکه قبایل آموریت از کویر به منطقه ساحلی حمله کردند و بابیلوس را به آتش کشیدند، اما پس از آنکه در آن ساکن شدند شهر را دوباره ساختند و مصر با فرستادن هدایایی گرانبها ارتباط پیشین خود را دوباره برقرار کرد. گنجینه‌های ارزشمند و ثروت‌های شاهانه مقبره‌های بابیلوس، نشان از ثروت سرشار این شهر دارد.
در سال 1200 پیش از میلاد، موجی از افراد معروف به انسان‌های دریایی، از شمال به شرق مدیترانه روی آورده، در منطقه ساکن شدند که امروزه آنها را به نام فینیقیه‌ای‌ها می‌شناسیم.
در این دوره خط در بابیلوس گسترش یافت که در واقع ریشه همان خط امروزی است؛ خطی که در سال 800 میلادی به یونان نیز راه یافت و سبب تغییر شیوه‌های ارتباطی جوامع مختلف شد.
در هزاره اول پیش از میلاد، بابیلوس از تجارت با آشوریان و بابلیان سود بسیار برد و پس از آن با ایران ارتباط برقرار کرد، به این ترتیب در سال‌های نخست عصر برنز، این شهر به یکی از سیستم‌های دفاعی ایرانیان در منطقه مدیترانه تبدیل شد.
پس از فتح منطقه توسط اسکندر مقدونی، زبان یونانی در بابیلوس رواج یافت و در عصر یوناگرایی، یعنی در فاصله سال‌های 330 تا 64 پیش از میلاد، فرهنگ و سنن ساکنان بابیلوس با یونانیان یکی شد.
رومی‌ها از سال 64 پیش از میلاد تا 395 میلادی بر بابیلوس حکومت کردند و معابد، حمام‌ها و ساختمان‌های دولتی بسیاری را در آن بنا نهادند. در این دوره، شهر نمایی از اسقف‌نشینی مسیحیت بود.
در سال 637 میلادی، همزمان با سلطه عرب‌ها، بابیلوس به آرامش رسید، اما کم‌کم اهمیت خود را در طول قرن‌ها از دست داد.
شواهد و مدارک به‌جا مانده از معماری این دوره، ناقص و ناپیوسته است. بابیلوس امروزه شهری پررونق و مدرن، با قلبی تاریخی و کهن و آمیزه‌ای از ظرافت، آراستگی و سنت است. بندر قدیمی آن با حفاظ‌هایی سنگی در برابر دریا مقاومت می‌کند و در کنار آن بقایایی از حفاری‌های شهر باستانی به چشم می‌خورد.
در این میان قلعه صلیبیون، کلیسا و بازار قدیمی، دیوارهای کهن قرون وسطی به همراه تعداد بی‌شماری از رستوران‌های متنوع، هتل‌ها و فروشگاه‌های رنگارنگ از هدایا
و ... نشان از آمادگی کامل شهر برای پذیرایی از گردشگران دارد.
